4 عنصر ثبت اقدامات حفاظتی در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو

کمیته بین‌دولتی حفاظت از میراث فرهنگی ناملموس، در نشست سالانه خود که از 13 تا 18 دسامبر به صورت آنلاین برگزار شد، چهار عنصر جدید را به فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو که نیاز به حفاظت فوری دارند، اضافه کرد و 39 عنصر دیگر را به فهرست نمایندگی میراث فرهنگی ناملموس ثبت کرد.

این کمیته که به ریاست “پونچی نیلامه میگاسوواته”، دبیرکل کمیسیون ملی یونسکو در سریلانکا، برگزار شد، چهار پروژه دیگر را به فهرست اقدامات حفاظتی موفق اضافه کرد. همچنین، بودجه‌ای معادل 172000 دلار از صندوق میراث فرهنگی ناملموس به یک پروژه حفاظتی در مغولستان اختصاص داد. پروژه‌هایی دیگر نیز مورد حمایت مالی قرار گرفتند، از جمله 1164 دلار برای یک پروژه در جیبوتی و 266000 دلار برای پروژه‌ای در تیمور شرقی.

نکته قابل توجه این است که برای اولین بار در سال جاری، کمیته بین‌دولتی تصمیم گرفت عناصر فرهنگی از کشورهایی مانند کنگو، دانمارک، ایسلند، هائیتی، جمهوری فدرال میکرونزی، مونته‌نگرو، جمهوری دموکراتیک کنگو، سیشل، و تیمور شرقی را در فهرست میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت کند. در مجموع، تا کنون 630 عنصر از 140 کشور در این فهرست به ثبت رسیده‌اند.

نوشته‌های ثبت اقدامات حفاظتی خوب:

• فیلیپین 

مدرسه سنت های زندگی (SLT)

در سال 1995، کمیسیون فرعی جوامع فرهنگی و هنرهای سنتی، که زیرمجموعه کمیسیون ملی فرهنگ و هنر فیلیپین است، به عنوان سازمان اصلی مسئول حفظ، ترویج، و توسعه فرهنگ و هنر در فیلیپین، اهمیت حفاظت از دانش و شیوه‌های سنتی را در برابر کاهش سریع ارزش‌های فرهنگی تشخیص داد. این شناسایی منجر به ایجاد برنامه “مدرسه سنت‌های زنده” شد، که هدف آن ایجاد مراکز یادگیری غیررسمی و مدیریت‌شده توسط جوامع محلی است. در این مراکز، افراد با تجربه می‌توانند دانش، میراث فرهنگی ناملموس، مهارت‌ها و ارزش‌های جوامع خود را به نسل‌های جوان منتقل کنند و از این طریق به حفظ و ادامه این میراث ارزشمند کمک کنند.

• قرقیزستان 

بازی های عشایری، کشف مجدد میراث، جشن گرفتن تنوع

میراث فرهنگی مردم قرقیزستان به طور مستقیم با شیوه زندگی عشایری آنها ارتباط دارد. با این حال، در دوران اتحاد جماهیر شوروی و تحمیل شیوه زندگی ثابت، بسیاری از عناصر فرهنگی، از جمله بازی‌های سنتی، در معرض خطر قرار گرفتند. در پاسخ به این تهدید، برگزارکنندگان و حافظان بازی‌های سنتی در سال 2007 نخستین نشست بزرگ خود را برگزار کردند تا چالش‌های کنونی و نیاز به حفظ بازی‌های سنتی عشایری را مورد بررسی قرار دهند. این نشست منجر به شکل‌گیری برنامه‌ای به نام “بازی‌های عشایری: کشف دوباره میراث” شد که هدف آن مستندسازی و شناسایی تنوع بازی‌های سنتی در مناطق مختلف کشور بود. این برنامه تلاش دارد تا با شناسایی و ثبت بازی‌های سنتی، آنها را از فراموشی نجات دهد و میراث فرهنگی عشایری قرقیزستان را احیا کند.

• جمهوری اسلامی ایران 

برنامه ملی پاسداری از هنر سنتی خوشنویسی در ایران

با ظهور تکنولوژی و تغییرات در سبک زندگی، سنت خوشنویسی ایرانی به تدریج کم‌رنگ‌تر شد و این موضوع باعث نگرانی بسیاری از علاقه‌مندان به هنر شد. در دهه 1980، برای حفاظت و تقویت این سنت، یک برنامه ملی توسط سازمان‌های مردم‌نهاد با همکاری دولت ایران تدوین شد. هدف این برنامه، ارتقاء و گسترش آموزش‌های رسمی و غیررسمی در حوزه خوشنویسی، انتشار کتاب‌ها و جزوه‌های مرتبط، برگزاری نمایشگاه‌های هنری، و توسعه برنامه‌های درسی دانشگاهی بود. همچنین، این برنامه به دنبال ترویج استفاده مناسب از هنر خوشنویسی در زندگی مدرن و تطبیق آن با نیازهای امروزی بود. از این طریق، این طرح تلاش داشت تا هنر خوشنویسی ایرانی را از فراموشی نجات دهد و آن را با زندگی معاصر هماهنگ سازد.

• کنیا 

داستان موفقیت در ترویج غذاهای سنتی و حفاظت از غذاهای سنتی در کنیا

در کنیا، تهدید کاهش غذاهای سنتی به موضوعی جدی تبدیل شده بود. در سال 2007، دولت کنیا با درک این تهدید و پیامدهای ناشی از کاهش تنوع غذایی و دانش مرتبط، که می‌توانست تأثیرات منفی بر سلامت، امنیت غذایی و تغذیه داشته باشد، اقدامات جدیدی را آغاز کرد تا از این میراث ارزشمند حفاظت کند.

دو ابتکار اصلی با همکاری دانشمندان و جوامع محلی شکل گرفت. اولین ابتکار شامل فهرست‌بندی غذاهای سنتی و مستندسازی کاربردهای آنها بود. دومین ابتکار بر همکاری با مدارس ابتدایی متمرکز بود تا غذاهای سنتی را شناسایی و فهرست‌بندی کند. این اقدامات به طور مستقل به فعالیت‌هایی منجر شده است که توسط نهادهای محلی و مدارس ابتدایی به اجرا درمی‌آید، و در نهایت به احیای دانش مرتبط با غذاهای سنتی کنیا کمک می‌کند.

در فرهنگ سنتی کنیا، استفاده از غذاهای گیاهی و طبیعی برای کاهش درد پریود رایج است. یکی از روش‌های محبوب شامل مصرف چای‌های گیاهی است که از گیاهان دارویی خاص تهیه می‌شود. این چای‌ها معمولاً شامل زنجبیل، دارچین، و برگ‌های مختلف گیاهان محلی هستند که به خواص ضد التهابی و آرامش‌بخش معروف‌اند. همچنین، غذاهایی که سرشار از آهن و سایر مواد معدنی هستند، مانند سبزیجات برگ‌دار تیره و حبوبات، در رژیم غذایی زنان قرار می‌گیرند تا از کم‌خونی جلوگیری کنند و درد پریود را کاهش دهند. این روشهای کاهش درد پریود در منزل بخشی از سنت غنی کنیا هستند که نشان‌دهنده اهمیت گیاهان طبیعی در درمان‌های سنتی است.